Używanie substancji psychoaktywnych

U około 23% pacjentów, u których zdiagnozowano bulimię nerwową występuje dodatkowo zjawisko nadużywania alkoholu. Współwystępowanie tych dwóch zaburzeń częściej dotyczy mężczyzn (57% przypadków), ale jest również spotykany u kobiet (28% przypaków).

Bulimiczki i bulimicy nadużywający substancje psychoaktywne często mają problemy z kontrolowaniem swoich impulsów, kradną, podejmują próby samobójcze, stosują Współwystępowanie bulimii z nadużywaniem lub uzależnieniem od alkoholu niekiedy jet uwarunkowane lub związane także z zaburzeniami depresyjnymi lub też zespołem stresu pourazowego.

Leczenie zaburzeń odżywiania się pacjentów z takim podwójnym rozpoznaniem jest podobne do tego, które stosuje się u wszystkich pacjentów z zaburzeniami ożywiania. Zazwyczaj nadużywanie substancji ustępuje wraz z procesem leczenia zaburzeń odżywiania, jednak powikłania somatyczne wynikające z obu zaburzeń nakładają się na siebie, dlatego dochodzenie do zdrowia może być nieco trudniejsze. Spożywanie alkoholu przez pacjentki z rozpoznaną anoreksją zwiększa ryzyko śmierci.

Terapia obydwu zaburzeń może być prowadzona równocześnie, a jej wyniki są tym lepsze, im dłużej ona trwa.

Zaburzenia depresyjne i lękowe

Zaburzeniom odżywiania często towarzyszą objawy depresji. Już same niedobory żywieniowe oraz znaczna utrata masy ciała mogą wywoływać duży lęk, poczucie winy, a także nasilać objawy obsesyjne. Wraz z postępem zaburzeń odżywiania pojawia się ponadto izolacja społeczna i stopniowa utrata dotychczasowych zainteresowań, co sprzyja rozwojowi depresji.

W takich przypadkach łączy się psychoterapię z kuracją lekami przeciwdepresyjnymi, które zmniejszają nasilenie lęku oraz poprawiają nastrój w czasie przybierania na wadze oraz normalizacji sposobu żywienia. Istnieje pogląd, że w przypadku zaawansowanej depresji towarzyszącej zaburzeniom odżywiania podanie leków antydepresyjnych od początku leczenia sprawia, że pacjent może znacznie bardziej zaangażować się w leczenie psychoterapeutyczne.

Zaburzeniom odżywiania często towarzyszą też zaburzenia lękowe, badania sugerują, że dotyczą one ponad 70% pacjentów ze zdiagnozowanym jadłowstrętem psychicznym lub bulimią. Osoby z zaburzeniami odżywiania zazwyczaj cierpią też na fobię społeczną oraz zespół zaburzeń obsesyjno - kompulsyjnych.

W przypadku bulimii często występują także zaburzenia stresowe pourazowe oraz inne fobie specyficzne. Przeżyte we wczesnych fazach rozwoju traumy mogą uwrażliwiać pacjentów na późniejsze traumatyczne wydarzenia i mogą prowadzić do zachowań impulsywnych, w tym także do zaburzeń odżywiania, dlatego powinno się je uwzględniać w planowaniu procesu terapii.

Fobie i napady paniki dotyczą też około 30% pacjentów z zespołem napadowego objadania się.

Anoreksja lub bulimia niekiedy mają swoją przyczynę w zaburzeniach lękowych z okresu dzieciństwa.

Zaburzenia osobowości

Udowodniono, że znaczny wpływ na rozwój zaburzeń odżywiania ma zespół szczególnych predyspozycji poszczególnych pacjentów, na który składają się temperament, uwarunkowania genetyczne, zaburzenia systemu rodzinnego oraz inne wymiary osobowości.

Współobecność zaburzeń osobowości jest zjawiskiem typowym towarzyszącym zaburzeniom odżywiania. Pacjenci z patologią osobowości często manifestują większe zaburzenia związane z jedzeniem, częściej są hospitalizowani, częściej występuje u ich samookaleczenie się lub próby samobójcze.

Wyraźne zaburzenia osobowości negatywnie wpływają na wyniki leczenia zaburzeń odżywiania oraz są przyczyną występowania większej ilości objawów psychopatologicznych. Leczenie takich pacjentów powinno koncentrować się również na strukturze ich osobowości, mechanizmach obronnych i relacjach interpersonalnych.

Szczególne choroby somatyczne - Cukrzyca 

Występowanie zaburzeń odżywiania częściej diagnozuje się wśród grupy młodych osób z cukrzycą typu 1 lub typu 2 w porównaniu rówieśników ich zdrowymi rówieśnikami.
Występowanie jadłowstrętu psychicznego lub bulimii najczęściej ma związek z cukrzycą typu 1, natomiast cukrzyca typu 2 często współtowarzyszy pacjentom z zespołem napadowego objadania się.

Tacy pacjenci często zaniżają zalecane dawki insuliny w celu redukcji wagi. Jest to specyficzny dla diabetyków odpowiednik zachowań charakterystycznych dla innych bulimików, takich jak wymioty czy stosowanie środków przeczyszczających.

Objawy kliniczne współistnienia tych dwóch zaburzeń są bardziej złożone i łączą się z wyższą śmiertelnością niż występowanie obu tych chorób oddzielnie, zwłaszcza w przypadku jadłowstrętu. Proces leczenia takich przypadków trwa dłużej i wiąże się z częstszymi konsultacjami ogólnomedycznymi.

Ciąża

Niekiedy zaburzenia odżywiania mają początek w okresie ciąży, choć częstsze są przypadki zachodzenia w ciąże przez pacjentki z już aktywnymi objawami takich zaburzeń.
Niewłaściwa dieta, niedożywienie lub objadanie się oraz przeczyszczanie różnymi sposobami, także z użyciem niektórych teratogennych leków mogą prowadzić do różnego rodzaju powikłań w przebiegu ciąży oraz rozwoju płodu. Opieka nad ciężarną pacjentką, u której zdiagnozowana zaburzenia odżywiania wymaga ścisłej kontroli jej zachowań oraz stałej współpracy z psychiatrą oraz ginekologiem.

U ciężarnych bulimiczek lub anorektyczek częściej niżu zdrowych kobiet występują wymioty, a urodzone przez nie dzieci mają zwykle niższą wagą urodzeniową, mniejszy obwód główki (czasem występuje u nich mikrocefalia).

U spodziewających się dziecka kobiet z zaburzeniami odżywiania występuje ponadto wyższe ryzyko konieczności cesarskiego cięcia oraz wystąpienia depresji poporodowej. Prawdopodobieństwo powikłań ciąży i porodu jest tym wyższe, im bardzie objawy choroby utrzymują się podczas czasu trwania ciąży.

U niektórych pacjentek ciąża jest czynnikiem wyraźnie łagodzącym objawy zaburzeń odżywiania, a taka poprawa może utrzymywać się także po porodzie.

Matki z zaburzeniami odżywiania mają zazwyczaj większe trudności z prawidłowym karmieniem dzieci, dlatego wymagają większej kontroli w okresie poporodowym.

U kobiet ze stwierdzoną bulimią często występuje też zespół policystycznych jajników, który utrzymuje się w czasie choroby i ustępuje zwykle wraz z wyleczeniem pierwszej choroby.

Proces leczenia zaburzeń odżywiania w każdym przypadku wymaga ustalenia indywidualnego, precyzyjnego planu terapeutycznego, który uwzględnia ewentualne dodatkowe zaburzenia psychiczne i stany somatyczne.